3. ARIKETA PRAKTIKOA

3. Ariketa: Gizartearen azterketa ikuspuntu teoriko ezberdinetatik.

Denok ezagutzen dugu La Resistencia programa, eta ezagutzen ez baduzue laburpen txiki bat egingo dizuet. Programa hau David Broncanok aurkezten du eta astero pare bat pertsona oaten dira elkarrizketatuak izateko. Elkarrizketaren amaieran, gonbidatuari bi galdera egiten dizkio: zenbat sexu izan duen azkenengo hilean eta zenbat diru duen bankuko kontuan. 

Guk, Iñaki Williams Athletic-eko jokalariari egindako elkarrizketa aztertuko dugu.

 

Bideoa: https://www.youtube.com/watch?v=bqWfNPCqaX4&t=2s

Funtzionalismoaren ikuspegitik, ikus dezakegu galdera hauen bitartez, gizarteak zer punturainoko garrantzia ematen dion sexu harremanei eta batez ere diruari. Bi gai hauek dira gonbidatuaren estatus soziala definitzen dutenak eta honen arabera osatzen edo egituratzen da gizartea gaur egun. Iñaki Williamsen kasuan, bera da elkarrizketaren hasieratik bi datu hauek ematen dituena, badakielako zerk interesatzen duen programa horretan.

Gatazkaren teoria aplikatuz, argi adierazten dira aurkezle eta gonbidatuaren desberdintasunak. Aurkezleak galderak egiten ditu eta gonbidatuak "presioa" jasanez erantzunak bota behar ditu. Horretan erraza da ikustea zer nolako botere harremanak dauden eta bereiz ditzakegun desorekak. Kasu honetan, Williamsek bere "ahalmena" adierazi nahi du eta pertsonaia garrantzitsua dela jakinarazi.

Elkarrekintza sinbolikoaren ikuspuntua aplikatuz, gonbidatuek itxurak egin behar dituzte, bere sinboloak erabiliz, hau da, keinuak, esaten dutena... aurkezlearen aurrean eta publikoaren aurrean itxura on bat emateko eta gizartearen estatus altu baten daudela emateko. Iñaki Williams oso pertsonaia famatua da gaur egungo gizarterako eta kontuan izan behar du esaten duena. Bere erantzunekin "itxurakeria" egin beharra dauka eta horrela albisteetako titularrak lortu.

SOZIOLOGIAREN IKUSPUNTU TEORIKO NAGUSIAK ETA AUZIAK

Hasteko, teoria bat zer den azalduko dugu: egoera enpiriko anitzak azaltzeko erabilgarria den interpretazio abstraktua da, eta honen helburua errealitatearen azalpenak ematea da, hau hobeto ulertzeko. 

Soziologiaren arloan, hiru ikuspuntu teoriko nagusi existitzen dira: funtzionalismoa, gatazkaren teoria eta elkarrekintza sinbolikoa. Bakoitza zertan datzan azalduko dizuegu hurrengo lerroetan.

 1.  FUNTZIONALISMOA:

Aitzindaria Durkheim da.

Ikuspuntu teoriko honek dioenez, gizartea sistema konplexua da, non bere atalak batuta oreka eta elkartasuna sortzen den. Giddensen (2007) aburuz, soziologiak gizartea osatzen duten elementu guztiak eta eta hauen erlazioak aztertzeko helburua du. 

Gizarteko eta kulturako elementuak funtzioaren arabera definitzen ditu giza gorputzaren atalak izango balira bezala (analogia organikoa): giza gorputzaren organo guztiek batera egiten dute lan, gizartearen zatiak bezala. Gorputzaren organo bat ezagutzeko, beste organoekin dituen harremanak aztertu behar dira.

Argazkiaren iturria: http://hyperbole.es/2015/01/funcionalismos-algunas-deficiencias-filosoficas-del-paradigma-dominante/

   2.  GATAZKAREN TEORIA:

Aitzindaria Marx da.

Teoria honetan sinisten duten soziologoek garrantzia zatiketa sozialei ematen die. Hauen ustez, gizartea interes desberdinetako taldez osatuta dago, beraz, etengabeko gatazkan gabiltza historian zehar bakoitzaren ideiak defendituz. 

Talde hauetako parte hartzaileek ideal marxista dute, eta hauen helburua gizarte-desberdintasunak aztertzea da, hau da, zapaldu eta zapaltzaileen arteko harremanak zergatik existitzen diren jakitea eta horren ondoren, hauek desegitea eta desagerraraztea. 

Argazkiaren iturria: https://es.ripleybelieves.com/what-is-conflict-theory-1455

3.  ELKARREKINTZA SINBOLIKOA:

Herbert Mead soziologoa izan zen ordezkari nagusia, eta horren ondoren Weber. Giza ekintza eta bere sinboloei ematen dio garrantzia eta horrela, giza ekintzaren zentzua aztertzea lortu. Gizakiaren nortasuna eta identitatearen sorkuntza eta gizartearen parte diren beste gizakienganako elkarrekintzan oinarritzen da. Soziologiaren interes nagusia eguneroko bizitzan herrikideen artean ematen diren elkarreragin sinbolikoak aztertzea da.

Argazkiaren iturria: http://licentiare.blogspot.com/2012/12/InteraccionismoSimbolico.html

Bibliografia:

• Giddens, A. (2007). Sociología. 5. argitaraldia. Madril: Alianza 
• https://gizapedia.hirusta.io/funtzionalismoa/ 
• https://sociomarx.wordpress.com/2017/10/22/soziologiaren-ikuspuntu-teoriko-nagusiak-eta-auziak/ 
• https://gizapedia.hirusta.io/interakzionismo-sinbolikoa/ 

SOZIOLOGIAREN SORRERA ETA LEHENENGO PENTSALARIAK

   

                       SOZIOLOGIAREN LEHENENGO 

                                   PENTSALARIAK

Betidanik giza jokabidea ulertzeko interesa egon da. Hasieran gure munduan gertatzen ziren gauzak azaltzeko erlijiora edo kondairetara jotzen zen. Baina denbora aurrera joan ahala azalpen horiek boterea galdu zuten eta azalpen zientifikoak erabiltzen hasi ziren (gaur egun azalpen zientifikoak erabiltzen ditugu).

XVII. mendearen amaieran eta XIX. mendearen hasieran, gure gizarteak aldaketa sakonak jaso zituen. 

  

- Iraultza frantzesa. Prozesu honetan, herriaren boterea nagusitu zen, estatu absolutista batetik zuzenbide estatu batera pasatu ziren eta erlijioa bere boterea galdu zuen.

- Industria iraultza. Esan dezakegu prozesu honetan gure gizartea modernizatu egin zela eta landetan lan egitera hirietako fabriketan lan egitera pasatu zirela.

Orain azaldu ditudan  aladaketa sozialak oso sakonak izan zirenez, pertsona batzuk, erantzunak bilatzen hasi ziren. Eta honek izango dira soziologiaren lehenengo pentsalariak. 

Pentsalari hauen barruan bere ideiak eta teoria azalduko dut modu garbiago batean ikusteko.

• Aguste Comte : (1789-1857)
  
  
  

Bera izan zen “Soziologia” kontzeptuaren sortzailea. 

IDEI NAGUSIAK:

-Comtek, lege unibertsalak (egia bakar bat dago eta besteak oker daude beraz benetako egia topatu behar dugu) aurkitu nahi zituen. Eta egia unibertsalak bilatzea metodo zientifikoaren bidez zen posible.

Modua: Esperientziatik printzipio orokorra sortzea eta hortik abiatuta lege unibertsalak ateratzea.

-Soziologia zientzia positiboa da. Gizarteak mundu fisikoa ikasteko metodo zientifikoak erabiltzen zituen.

-Gizartearen lege unibertsalen aurkikuntzak aurreikustea ahalbidetu, eta horrela gizartearen ongizatea hobetzeko aukera egongo da.

TEORIA: 

Comteren ustez gizakiak mundua ulertzeko hiru etapetatik igaro 

behar dira.

 1.Etapa teologikoa: Erlijioan eta sinesmen zaharretan oinarritutako azalpenak. 

 2. Etapa metafisikoa: Arrazionamenduan oinarritutako azalpenak, gure gizartea sobrenaturala izatetik naturala izatera pasatu zen. 

 3. Etapa positiboa: Zientzian oinarritutako azalpenak (egiaztapenaren garrantzia) 

• Émile Dukheim: (1858-1917)
  

Garrantzi handia eman zion gizarte egiturei

IDEIAK

-Galdera tradizional filosofikoei erantzun zientifikoa eman.

-Bere ustez gertakari sozialak objetibitatearekin aztertu behar genituen. (Zientifikoak naturarekin erabiltzen duten objetibitate berberarekin).

-Soziologia zientzia enpirikoa da aurkikuntzak esperientziaren bidez egiaztatu behar ditugulako.

-Bere ikerketa modua, gertakizun sozialak gauzak balira bezala aztertu behar ziren. 

TEORIA 

- Gizartea banakoen multzoa baino askoz gehiago da, errealitate propioa du. Adb. Segun eta nolakoa de gizartea (tradizioak, pentsatzeko era, erlijioa.... arabera) 

pertsona gehiago edo gutxiago egingo dute bere buruaz beste.

-Banakoari bere ekintza eta interesak kanpotik jartzen zaizkio, nahiz eta pertsona pentsatu bera bakarrik aukeratu duela.

Berak bere garaian izandako aldaketa sozial sakonei azalpen bat bilatu dio: 

Gizartearen garai honetan oso denbora gutxitan aldaketa sakonak garatu ziren, hau denbora gutxi utxi zuen gizartea aldaketa hauei berriro egonkortzeko, beraz anonimia egoera batean gelditu ziren non legeen eta balioen falta zegoen. Eta gizartea batuta mantentzeko oinarrizkoa izan zen  solidaritatea . 

Bera bizi izandako garaian solidaritatea aldatu egin zen:

1. Solidaritate mekanikoa zegoen, hau da, erlijioa eta sinesmenengaitik elkartuta zeuden.

2. Solidaritate organikoa, independentzia ekonomikoa supozatzen zuena.

• Karl Marx: 
  

Historiaren ikuspegi materialista .

TEORIA: 

Historian aldaketa asko egon dira eta aldaketa hauen emaitza balioak eta ideia berriak izan dira.

Berarentzat historian egon den etengabeko menperatuen eta menperatzaileen arteko borroka izan da produkzio sistema bideagabea zela eta, honek bi ondorio ekarri ditu: alde batetik borroka ikusi dugun moduan graduala eta iraultzailea izan behar zen eta beste aldetik aldaketak sortu behar ziren.

Bere garaian kapitalismoa zen nagusi, hau da, dirua kontrolatzen zuen gizartea. 
Bertan bi talde zeuden: alde batetik, 1. talde menperatzailea: kapitalistak ziren (produkzio bideen eta kapitalaren jabeak) eta beste aldetik 2. talde menperatua: hauek langileak ziren eta bizirauteko bere eskulana saltzeko beharra zuten. Talde menperatzaileak egiten zutena zen makinen indarra aprobetxatuz langileei gutxi ordaindu.

Era honetan sortzen da alineazioa, pertsona makina batean bihurtzen da non bakarrik balio du fabrikan lan egiteko. Ondorioz, menperatzaileak gero eta aberatsagoak bihurtzen dira eta menperatuak gero eta txiroagoak.

• Max Weber: (1864-1920)
  

IDEIAK

-Soziologiaren aztegaia gizarte ekintza da eta ez gizarte egitura. Garrantzitsuena banakako pertsonak egiten dutena da eta ez gizarteak giza banakoei egiten diona.

-Soziologiak egin behar duena ezkutuko esanahiak aurkitzea da.

-Soziologiaren xedea tipo idealak (mundua ulertzeko baliagarria den eredu kontzeptual analitikoa, gizarte fenomeno baten forma garbia) aurkitzea da.

TEORIA

Webber, Marx eta Durkheimen kontrara doa. Bere ustez Marxen iritzia okerra da zeren eta aldaketa historikoetarako klase borrolkan besteko garrantzia dauka balio eta ideiak. Eta Ez dago ados Durkheim esaten duenarekin, bere ustez kanpotik esarritako egiturek ez dute pertsonen bizitza irudikatzen, pertsonel haien etorkizuna irudikatzeko ahalmena dutelako.

SOZIOLOGIAREN METODO ETA TEKNIKAK

IKERKETA LANAREN FASEAK 
Ikerketa lan bat egiteko, hainbat fasetatik igaro behar gara. Honako hauek dira faseak:

1. IKERKETA GALDERAREN DEFINIZIOA 

Lehendabizi zer ezagutu edo ikertu nahi dugun jakin behar da, horretarako, hainbat galdera formulatu behar dira. Galerie dagokionez, hainbat galdera mota aurki daitezke: galdera faktikoak, galdera konparatiboak, garapen galderak eta galdera teorikoak. Galdera hauek zehastauna behar dute, zenbat eta zehatzagoak izan, gero eta hobeago.

2. BIBLIOGRAFIAREN BERRIKUSKETA 

Ondoren, ikertu nahi den gaiari buruzko informazioa eskuratu edo bilatu behar da. Gaiaren inguruan dauden beste ikerketa eta planteatutako teoriak irakurri beharko dira horretarako, ikerketaren gaiari buruzko ezagutza sakontzeko eta ezagutza falta betetzeko helburuarekin.

3. HIPOTESIEN DEFINIZIOA

Ikertutako gaiaren inguruan, hipotesi bat egin behar da ikerketari norabide bat emateko. Aurretik lortutako datuekin hipotesia egiaztatu ala ezeztatu ahal izango dugu, ezeztatu ondoren birformulatu egin behar da ikerketa.

4. IKERKETAREN DISEINUA

Datuak lortzean datza, hipotesien egiazkotasuna lortzeko. Honetarako teknikak, tresnak eta materialak aukeratu eta diseinatu behar dira.

5. LANDA LANA 

Datuen bilketa egin behar da. Horretarako bolondresak edo parte-hartzaileak bilatu behar ditugu, une honetan arazoak agertzen diren momentua izaten da, normalean ikerketa subjektuak lortzeko zailtasunak izaten direlako. Bestalde parte-hartzaileak ikerketari uko egin ahalko diete.

6. EMAITZEN INTERPRETAZIOA

 Lortutako datuekin analisia egin behar da. Lortutako erantzunak hipotesia baieztatu ala ezeztatu duten ikusi behar du.

 7. ONDORIOAK 

•  Ikerketaren hasieran planteatutako hipotesiak baieztatu ala ezeztatu behar dira.
• Datuen analisiaren gaineko ondorio nagusiak atera eta aurkikuntzak mahigainean ipini behar dira. 
• Etorkizuneko ikerketetarako galdera berriak formulatu behar dira.

IKERKETA METODO ETA TEKNIKAK 

• Lortutako informazioaren adierazgarritasuna edo sakontasunaren arabera:
• KUANTITATIBOA: Orokortzea, informazio arina adb: Inkesta. 
• KUALITATIBOA: Orokortzerik eza, informazio sakona eta aberatsa adb: Sakoneko elkarrizketa.
•  Informazioa biltzeko erabilitako bidearen arabera.

1.  Pertsonen egunerokotasunean  parte-hartze kontrolatua: portaerak, jarrerak… manipulatzea.   Adb.: Gizarte esperimentua.
2. Pertsonei haien ikuspuntu, jarrera edo portaerei buruz era sistematiko eta kontrolatuan galdetuz. Adb.: Inkesta. Bizitza historia (elkarrizketa).
3.  Inolako manipulaziorik gabe pertsonen portaerak era sistematikoan eta kontrolatuan aztertzea.  Adb.: Etnografia.
4.  Beste batzuk sortu edo bildu duten materiala aztertzea. Adb.: Azterketa historikoa (eduki . azterketa).

IKERKETA TEKNIKA MOTAK 

GIZARTE ESPERIMENTUA 

 Ikertzaileak oso gertutik kontrolatutako esperimentua. Bi talde daude: esperimentala (objektua) eta kontrol taldea. Esperimentalak aldaketa bat jasotzen du eta kontrol taldeak berriz plazebo modukoa. Bukatzean, bien hartean dauden diferentziak neurtzen dira.

• Abantailak: Ikerlariak ikerketa egoerarekiko duen kontrola.
• Desabantailak:  Gizarte egoerak kontrolatuta izatea oso zaila.  Egoera artifiziala eta manipulatua. Ikertuak modu antinaturalean jokatzeko arriskua.

INKESTA 

Hiru motako galderaz sortu ahal izango da:

1. Galdera itziz ala irekiz osatutako itaun-sorta.
2. Galdera itzia: erantzun guztiak zehaztuta daude.
3. Galdera irekia: erantzun guztiak ez daude zehaztuta, nahi den moduan erantzuteko. 

• Abantailak: Emaitzak “unibertso” osora orokortzeko aukera. Lagin adierazgarriaren bidez. Lagina: Populazioaren zati adierazgarria. Fidagarritasun handia. 
• Desabantailak: Lagin adierazgarria lortzeko beharrizana. Erantzunen sakontasun falta.

SAKONEKO ELKARRIZKETA

Informazioa lortzeko asmoarekin elkarrizketatu eta elkarrizketagile baten artean egiten den elkarrizketa profesionala. Bi mota:

1. Elkarrizketatzaileak zuzentzen dauan mailaren arabera: 
1.  Zuzendua: gidoia jarraitzen da. 
2. Ez Zuzendua: ez dago gidioa edo ez da jarraitzen.
2. Elkarrizketaren orokortasun mailaren arabera: 
1. Holistikoa: gai asko jorratzen da.
2. Fokatua: gai zehatz bat jorratzen da.

• Abantailak: Ondorioak, etab. Esplorazio ikerketa egiteko egokia da: gai bateri buruz informazio gutxi dagoenean. Intimitatea eskatzen dituzten gaiak aztertzeko teknika egokia da.
• Desabantailak: Aztertutako gaien informazio sakona lortzeko aukera: zergatiak, arrazoiak. Elkarrizketatuak arazoak izan ahal ditzake haien ideiak egituratzeko eta azaltzeko.  Elkarrizketatuak informazio gordetzeko eskubidea du. 

BIZITZA HISTORIA 

Pertsona talde baten bizitza esperientziaren narrazioa, elkarrizkin eta bestelako materialarekin(kartak, dokumentu historikoak, etab) lortutakoa.

• Abantailak: Elkarrizketatzailearen bizitza sakontasunean ezagutzeko teknika aproposa. Sinismen, jarreren garapena aztertzeko bidea. Elkarrizketatu eta elkarrizketatzailearen artean konplizitatea sortzeko aproposa.
• Desabantailak: Elkarrizketatuak arazoak izan ditzake euren ideiak egituratzeko eta azaltzeko. Elkarrizketatuak informazio gordetzeko eskubidea du. Oroitzapenetan oinarritzen da. (fidagarritasuna murriztu)

ETNOGRAFIA 

Gizarte baten jokabidea ezagutzeko denboraldidenbora bateztaldearen azterketa zuzena burutzea. Bi mota:

- Behaketa parte-hartzailea: ikerlariak gizarte taldean parte-hartzen du. 

- Elkarrizketa: ikerlariak ez du gizarte taldean parte-hartzen. 

• Abantailak: Informazioa aberatsa eta ezagutza sakonagoa.
• Desabantailak: Talde txikiak aztertzeko bakarrik. Ikertuekaz harreman ona ezartzearen menpeko. Distantzia zientifikoa galtzeko arriskua.

EDUKI AZTERKETA 

Dokumentuak ikerketaren ikuspuntu bezala dauzan ikerketa mota da.

• Abantailak:  Ikertzailearen datuenganako baldintzapena askoz txikiagoa da. Iraganaren azterketa ahalbidetzen dau.
• Desabantailak:  Ikerketa galderari erantzuteko dokumentazio egokiena ez aurkitzea.

Gaiari buruzko ariketak.

                              


1.Ariketa: Herriko jaien gaineko irakurketa soziologikoa.

Irakurketa soziologikoari esker gure inguruan gertatzen diren gauzak eta orokortasunez hartzen ditugunak, beste ikuspuntu batetik ikusi ditzakeguz. Kasu honetan herriko jaiak aztertuko ditugu, gaur  egun eta beti egon direlako gure gizartean, eta guretzako normala den ekintza da. Baina zer dago gure herriko jaie atzetik?

      -Herriko jaiak egiten dira herri baten sormena ospatzeko.
      -Jende gehiena jaietara doanean, droga kontsumitzen du, batez ere alkohola eta kasu honetan gazteak (18 urte baino gutxiago dutenak) oso erraz daukatelako alkohola kontsumitzeko (txosnetan ez dutelako nortasun agiria eskatzen). 
       -Jaietan gero eta matxismo kasu gehiago daude, eta hau ikusi dezakegu txosnetako abestietan, bortxaketetan edo abuso sexualetan. Eta danok kezkatu arren gertakizun hauek jarraitzen dute. Hau izan daiteke matxismoa gure gizartean oraindik jarraitzen duelako.
       -Normalean jaietara gazteok goaz ondo pasatzera eta jendea ezagutzera, gauean  dauden pertsonen gehien bat gazteak dira.
       -Herria duen diruaren arabera jaiak dibertigarriagoak izango dira, hau da, ekintza gehiago egingo dira. Adibidez, kontzertuak... beraz esan dezakegu betikolez dirua gure ekintzak kontrolatzen dituela.

2.Ariketa: Azaldu soziologiaren eskaintza.

Soziologiak zenbait eskaintza ditu eta zuek hobeto ulertzeko orain azalduko ditut:

        - Gizartea hobeto ulertzea: Gizartearen funtzionamendua hobeto ulertzea eta gatazkak dituen arloak konpontzea. Adibidez, gatazka           ekonomikoak edo juztiaren iguruan dauden gatazkak. Gure gizartea hobeto ulertzeko, mundu osoaren funtzionamendua ulertu beharko dugu, batzuetan ahazten dugu, afrika eta latinoamerika gure mundua eta gizartearen parte direla eta bertan dauden gizarte txikiak gure laguntza behar dutela baina hori ez dugu ulertzen. Beraz ondorioztatu dezakegu ez dugula gure gizartea ulertzen.

        - Ikuspuntu kritikoa: Gure gizartean orokorrak diren gauzak edo ekintzak beste plano batetik aztertzea, hau da, atzean dauden gauza guztiak. 
           Adb.  Mugikorra egunero erabiltzen dugun tresna da, baina hau egiteko koltana behar da eta hau lortzeko  Afrikan jende asko hiltzen da.
        
        - Etnozentrismoa baztertzea: Gizakia ez dago bakarrik munduan. Gure inguruan dagoena zaindu behar dugu. Orain dela denbora asko pentsatzen genuen gu, hau da, gure mundua zela gure galaxiaren zentroa (etnozentrizmo), baina gero konturatu  ziren , okertuta zeudela eta eguzkia zeudela esne bidearen zentroan.

        - Sozialki modu eraginkorrean ideatzea: Gure gizartean zeozer egiterako orduan, pentsatzea nola eragingo duen gure gizartean eta ekintza edo gauza hori ondorio positiboak ala negatiboak edukiko dituen. Adb. Ikuspuntu kritikoaren kasuan erabili dudan adibidea ona da, hemen ikusi dezakegu mobilak egitea ondorio onak dituela Europan, Amerikan eta Asian, baina Afrikan ondorio negatiboak ditu jende asko hiltzen delako koltana lortzeko. Beraz ondorioztatu dezakegu jarri dudan adibide honetan sozialki modu eraginkor negatibo batean ideatzen gaudela.


         - Gizarte kontzientzia areagotzea: Gure kontzientzia hobetzea, hau da, gure gizartean (mundu osoko gizartea) arazo asko daude, baina askok ez dute ezer egiten arazo hauek konpotzeko beraz gure kontzientzia areagotu beharko da,  kapasak izateko gure munduko arazoak konpontzen. Hobeto ulertzeko, nik Bilbon ikusi nuen kasu bat jarriko dut: Gabonak ziren eta Bilboko Gran Vian nengoen gabonetako opariak erosteko. Arropa denda baten ondoan gizon bat zegoen dirua eskatzen ez zuelako lanik, eta dirua behar zuelako bere familiarekin aurrera irtetzeko, kasua da inork ez ziola eman euro bat ere ez, eta jende guztia sartzen zela arropa erostera, gizonari kasurik egin gabe. Adibide honetan gizarte kontzientzia areagotu beharko zen jendea konturatzeko ez zuela ezer kostatzen gizon horreri euro bat ematea eta denda horretan geuden jende guztia euro bat edo zenbait txanpon eman balizkiogun ez zuela gehiago eskatu beharko denboraldi luze batean.



         - Gure burua hobeto ulertu  eta ezagutu: Azaldu ditudan puntu guztiak gure gizarteari buruz doaz, gure gizartea ulrtu eta ezagutu behar dugulako. Baina ezinezkoa da gure gizartea ezagutzea ez badugu gure burua ezagutzen eta ulertzen beraz oso garrantzitsua da, gure buruan gertatzen zaiguna ulertzea eta ez badakigu zer gertatzen zaigun psikologo batera joatea, gure burua garrantzitsuena delako.